Postrzeganie siebie przez pryzmat wieku wywiera istotny wpływ na śmiertelność – do takiego wniosku doszli Isla Rippon oraz Andrew Steptoe, którzy opublikowali artykuł Feeling Old vs Being Old: Associations Between Self-perceived Age and Mortality na łamach czasopisma JAMA Internal Medicine. Tych dwoje autorów stwierdziło, że osoby w wieku senioralnym, które czują się młodziej, niż by to wyznaczał ich rzeczywisty wiek, żyją dłużej!
W celu potwierdzenia założonej tezy przebadano dużą, reprezentatywną grupę respondentów, czyli osób, które w sposób dobrowolny wyraziły swoją opinię na potrzeby badania. W czasie przeprowadzanej analizy wzięto pod uwagę wpływ stanu zdrowia, kondycji fizycznej, nawyków zdrowotnych oraz obecność depresji, izolacji społecznej i zaburzeń funkcji poznawczych. Autorzy przestudiowali również dane z drugiej części badania English Longitudinal Study of Health, przeprowadzonego w latach 2004-2005. Pytając pacjentów, na ile lat obecnie się czują, przeanalizowali postrzeganie własnego wieku. Następnie, uzyskali dane obejmujące umieralność ogólną i zgony z powodu nowotworów oraz chorób sercowo-naczyniowych w okresie obserwacji aż do marca 2013.
Respondentów w badaniu podzielono na grupy:
- osoby, które czuły się na trzy lub więcej lat mniej niż wskazywał na to wiek metrykalny,
- osoby, które czuły się mniej więcej na swój wiek (jeden rok więcej do dwóch lat mniej),
- osoby czujące się na ponad rok więcej od wieku metrykalnego.
Zbadano łącznie 6489 osób w wieku 52 lub więcej lat. Średni wiek respondentów wyniósł 65,8 lat, podczas gdy średni postrzegany wiek – 56,8 lat.
Badanie wykazało, że większość seniorów (69,6%) czuło się co najmniej o trzy lata młodziej, co czwarta badana osoba (25,6%) mniej więcej na swój wiek, a tylko 4,8% – na co najmniej rok więcej niż wiek metrykalny. W czasie 99 miesięcy obserwacji odnotowano odsetek zgonów: w grupie pierwszej wyniósł on 14,3%, w grupie drugiej – 18,5% , a w grupie trzeciej – 24,6%. Zauważono, że czynnikami, które istotnie wpłynęły na otrzymane wyniki, a w sposób niezależny wiązały ze śmiertelnością, były: wiek, płeć, zmienne socjodemograficzne oraz obecna depresja i zaburzenia funkcji poznawczych. Po uwzględnieniu tych czynników w analizie, w dalszym ciągu postrzegany wiek był najważniejszym czynnikiem rokowniczym. Badania zaznaczały, że postrzeganie własnego wieku wiązało się z przyczyną zgonów sercowo-naczyniowych, natomiast nie wiązało się z nowotworami.
Przeprowadzona analiza pokazała, że osoby czujące się starsze od ich wieku metrykalnego mają o 41% zwiększone ryzyko zgonu, w porównaniu do osób czujących się młodziej. Niestety, mechanizmy stanowiące podstawę tego zjawiska, wciąż wymagają dalszych badań. Odpowiednie interwencje i akcje pro-zdrowotne mogą wpłynąć na postrzeganie wieku u osób starszych, dlatego należy zadbać, by odbywały się często i były organizowane na wysokim poziomie.
