Zmiany zachodzące we współczesnych społeczeństwach – dłuższe godziny pracy, częstsza praca zmianowa oraz 24-godzinna dostępność sieci handlowych spowodowały ograniczenie średniej długości snu w społeczeństwach krajów zachodnich. Zjawisko temu towarzyszy narastanie objawów zmęczenia i nadmiernej senności w ciągu dnia opisywanej przez ankietowanych. Tymczasem pozbawienie odpowiedniej ilości snu niekorzystnie wpływa na przemiany metaboliczne, hormonalne i układ odpornościowy.
Już wcześniej wykazano, że zbyt mała lub zbyt duża ilość snu wiąże się ze wzrostem m.in. śmiertelności całkowitej, częstości występowania cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego czy otyłości, zarówno u dzieci jak i u osób dorosłych. Na łamach European Heart Journal przedstawiono wyniki meta-analizy prospektywnych obserwacji zależności pomiędzy długością snu a występowaniem incydentów sercowo-naczyniowych i udarów.
Łącznie w pracy zawarto dane z 15 badań z udziałem 474 684 badanych. W czasie obserwacji sięgającej 6.9–25 lat analizowano 16 067 zdarzeń (4169 wieńcowych, 3478 udarów, oraz łącznie 8420 incydentów sercowo-naczyniowych).
Zgodnie z oczekiwaniami krótki sen wiązał się z większym ryzykiem wystąpienia choroby wieńcowej i zgonu wieńcowego (RR 1.48, P<0.0001), udaru (1.15, P=0.047), ale nie liczonych łącznie incydentów sercowo-naczyniowych (1.03, P=0.52). Z kolei długi sen wiązał się z większym ryzykiem incydentu wieńcowego (1.38, P=0.0005), udaru (1.65, P<0.0001), oraz liczonych łącznie incydentów sercowo-naczyniowych (1.41, P<0.0001).
Zebrane analizy sugerują zatem, że z punktu widzenia ryzyka sercowo-naczyniowego optymalna długość snu u dorosłych to 6–8 godzin. Z kolei przesypianie w nocy 9 i więcej godzin wymaga uwagi, może bowiem stanowić marker subklinicznej lub nie rozpoznanej choroby. Osoby stale przesypiające 5 godzin lub mniej należy uznać za grupę podwyższonego ryzyka sercowo-naczyniowego.
Opracowane na podstawie: European Heart Journal / Czerwiec 2011
Magdalena Lipczyńska
Francesco P. Cappuccio i wsp. Sleep duration predicts cardiovascular outcomes: a systematic review and meta-analysis of prospective studies, LINK: Eur Heart J 2011;32:1484 (dostępny pełen tekst)
