Pomimo szerokiej gamy dostępnych na rynku produktów leczniczych wyniki leczenia nadciśnienia tętniczego nie są zadowalające. Badanie The Prospective Urban Rural Epidemiology wykazało, że wśród chorujących na nadciśnienie tylko 40,6% otrzymało leczenie, a spośród leczonych kontrolę ciśnienia (<140/90 mm Hg) uzyskano tylko u 32,5%. Dane te znacznie różnią się w zależności od kraju, co przedstawia poniższa tabela. Państwa zostały podzielone ze względu na dochód.
| Wszyscy badani | Świadomi choroby | Otrzymujący leczenie | Kontrolowani | Odsetek leczonych z BP<140/90 mm Hg | |
| Kraje o wysokim dochodzie | 6263 | 3070 (49%) | 2924 (46,7%) | 1189 (19%) | 40,7% |
| Kraje o średnio-wysokich dochodach | 18123 | 9516 (52,5%) | 8761 (48,3%) | 2833 (15,6%) | 32,3% |
| Kraje o średnich dochodach | 23269 | 10134 (43,6%) | 8595 (36,9%) | 2314 (9,9%) | 26,9% |
| Kraje o niskich dochodach | 10185 | 4157 (40,8%) | 3230 (31,7%) | 1298 (12,7%) | 40,2% |
| Wszystkie kraje | 57840 | 26877 (46,5%) | 23510 (40,6%) | 7634 (13,2%) | 32,5% |
W USA stosowanie środków hipotensyjnych wzrosło z 64% w 2001r. do 77% w 2009r. Zapotrzebowanie na politerapię wzrosło z 37% do 48%. Ciągle pozostaje jednak 23% pacjentów nie zażywających żadnych leków. Dodatkowo tylko u 47% uzyskuje się optymalne wartości ciśnienia. Natomiast badania z Wielkiej Brytanii ujawniły, że od roku 1994 średnie wartości ciśnienia skurczowego obniżyły się ze 150 mmHg do 135,4 mm Hg w 2007r. Może być to jednak związane ze zmianami w wytycznych, od kiedy zalecono terapię u osób z nadciśnieniem łagodnym (140-150 mm Hg). W wielkiej Brytanii odsetek z kontrolowanym nadciśnieniem wynosi 37%.
Jedną z sugerowanych przyczyn niezadowalających rezultatów leczenia może być niestosowanie się przez pacjentów do zaleceń. Na terenie Włoch przeprowadzono badania w ośrodkach pierwszego kontaktu. Okazało się, że tylko 8,1% sumiennie stosowało się do zaleceń lekarskich. Podobne badania przeprowadzono w Finlandii, gdzie naukowcy obliczyli 3 x większe prawdopodobieństwo udaru ze skutkiem śmiertelnym u osób nieprzyjmujących regularnie leków. Na terenie Stanów Zjednoczonych pacjentami, którzy nie przestrzegali zaleceń, byli najczęściej ludzie młodzi (30-39 lat), pochodzenia latynoamerykańskiego, z dochodem rocznym na rodzinę < 55 000 dolarów rocznie, bez ubezpieczenia medycznego oraz bez wizyt lekarskich w przeciągu poprzedzającego roku. Widoczne są też różnice nie tylko między krajami, ale też mieszkańcami miast i wsi tego samego państwa. W krajach o niskim przychodzie optymalne ciśnienie uzyskuje się u 13% mieszkańców miast, natomiast tylko 7% u mieszkańców wsi.
Podsumowując, pomimo szerokiej wiedzy i dostępności farmakoterapii nadciśnienie tętnicze nadal pozostaje w dużej mierze nieposkromione. Świadomość ryzyka nie zawsze wiąże się z przestrzeganiem zaleceń lekarskich, a branie leków nie zawsze skutkuje uzyskaniem optymalnych wartości ciśnienia. Należy zbadać przyczyny tego zjawiska, aby poprawić stan zdrowia populacji na całym świecie.
Opracowane na podstawie: Internet / 13 marca 2015
Magdalena Cieplak
Rahimi K i wsp. The Epidemiology of Blood Pressure and Its Worldwide Management, LINK: Circ Res. 2015;116:925
